معرفی

شرکتی را در نظر بگیرید که ماه‌ها وقت صرف کرده تا محصولی را تولید و عرضه کند که پر از ویژگی‌های مختلف است، اما این محصول نتوانسته با بازار هدف خود ارتباط برقرار کند. اگر چه این موضوع ناراحت‌کننده و تکان‌دهنده است، اما متاسفانه چنین سناریوهایی در دنیای توسعه محصول، رایج است. در این مقاله، عمیقا به دنیای بسیار مهم تحقیق محصول، که شامل تحقیقات بازار، تجزیه و تحلیل رقابتی و آزمایش قابلیت استفاده(کاربر پسند بودن) است خواهیم پرداخت. همه این موارد تحت مفهوم طراحی «کاربر محور» قرار دارند. برای بررسی دقیق تر این موضوع تا پایان این مقاله با ما در راهبر بازار همراه باشید.

هدف ما رونمایی از استراتژی‌هایی است که تضمین می‌کند محصولات شما نه تنها شناخته و مورد استقبال قرار خواهند گرفت، بلکه شامل ویژگی‌های مطلوبی که مشتریان می‌خواهند نیز خواهد بود.

درک مفهوم تحقیق محصول

«تحقیق محصول» روش بررسی سیستماتیک محصولات بالقوه، برای فهمیدن امکان‌سنجی، نیازهای کاربر و پویایی بازار است. تحقیقات بازار، چشم اندازی وسیع‌تر را بررسی می‌کند که شامل تقاضا، رقابت و ترندهای بازار است. تجزیه و تحلیل رقابتی به محصولات رقیبان می‌پردازد تا نقاط قوت و ضعف آنها را شناسایی  کند. تست قابلیت استفاده(کاربر پسند بودن)، شامل ارزیابی نمونه‌های اولیه محصول به دست کاربر واقعی، برای سنجش عملکرد و رضایت کاربران است. طراحی کاربر محور، نظریات حاصل از تحقیقات را ادغام می‌کند تا اطمینان حاصل شود که محصولات با اولویت‌های کاربران مطابقت دارند، و این امر منجر به توسعه محصول بهتر می‌شود. اهمیت این کار در کاهش ریسک‌ها، افزایش ارتباط محصول، و افزایش احتمال تولید محصولات موفق و کاربر محور نهفته است.

انواع تحقیقات محصول

تحقیق محصول مرحله‌ای مهم و حیاتی در توسعه محصول است که شامل جمع‌آوری اطلاعات ضروری برای تصمیم‌گیری آگاهانه می‌باشد. این تحقیق شامل چند بخش کلیدی است:

۱- تحقیقات بازار: که شامل مطالعه بازار هدف، تجزیه و تحلیل خواسته‌های مشتری و شناسایی ترندها، برای اطمینان از همسویی محصول شما با نیازهای بازار است.

۲- تحقیقات کاربر: طراحی کاربرمحور با تمرکز بر کاربران نهایی، از طریق تکنیک‌هایی مانند تست قابلیت استفاده(کاربرپسند بودن)، نظرسنجی و مصاحبه با کاربران، به بررسی نیازها، رفتارها و مشکلات(pain points) آنها می‌پردازد.

۳- تجزیه و تحلیل رقابتی: یکی از نکات حیاتی این کار، درک نقاط ضعف و قوت رقیبان است. در واقع تجزیه و تحلیل رقابتی به شناسایی جاهای خالی در بازار و مناطقی که محصول شما می‌تواند در آن بدرخشد کمک می‌کند.

زمانی که این روش‌های تحقیق با هم استفاده شوند، دید جامعی از پتانسیل محصول شما ارائه می‌دهند و شما می‌توانید راه‌حلی پیدا کنید که نه تنها نیازهای شما را برآورده می‌کند، بلکه مخاطبان هدف‌تان را نیز راضی نگه می‌دارد.

مزایای تحقیق محصول

تحقیق در مورد محصول، بخش اساسی توسعه محصول موفق است. از طریق تحقیقات جامع بازار، درک و شناختی در مورد خواسته‌های مصرف‌کننده و ترندهای بازار به دست می‌آورید و ریسک‌های ناشی از ساخت  یک محصول به صورت کورکورانه را کاهش می‌دهید. این تحلیل رقابتی به شما این امکان را می‌دهد تا نقاط قوت و ضعف خود را در مقایسه با رقبا شناسایی کرده و بتوانید تصمیم مناسبی بگیرید. علاوه بر این، با ترکیب تست قابلیت استفاده (کاربرپسند بودن) و طراحی کاربر محور، اطمینان حاصل می‌کنید که محصول شما با نیازهای مشتری مطابقت دارد و ریسک پذیرفته نشدن از سوی کاربران را کاهش می‌دهید. در اصل، تحقیقات جامع محصول، نه تنها ریسک بالقوه را به حداقل می‌رساند، بلکه به شما این قدرت را می‌دهد تا تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرید و محصولی مطلوب‌تر و موفق‌تر به بازار عرضه کنید.

نقش تجزیه و تحلیل ویژگی‌های محصول

یکی از جنبه‌‌های مهم و حیاتی در تحقیق و توسعه محصول، تجزیه و تحلیل ویژگی‌های محصول است. این تجزیه و تحلیل شامل ارزیابی سیستماتیک ویژگی‌ها و عملکردهای مجزای یک محصول است. این سیستم تجزیه، با در نظر گرفتن عواملی مانند قابلیت استفاده(کاربر پسند بودن) و تقاضای بازار و رقابت، به تعیین نقاط ضعف و قوت ویژگی‌های مختلف محصول کمک می‌کند. اصول طراحی کاربر-محور با تمرکز بر برآورده کردن نیازها و خواسته‌های کاربر، این فرآیند را هدایت می‌کند. با ادغام تجزیه و تحلیل ویژگی‌ها در مرحله تحقیق محصول، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات آگاهانه گرفته، کیفیت کار را بالا برده، و در نهایت محصولاتی تولید کنند که خواسته اصلی کاربران‌شان است و این فرآیند، زمینه را برای توسعه محصول موفق فراهم خواهد کرد.

۱- معیارهای کلیدی نقش اساسی در ارزیابی موثر ویژگی‌های محصول دارند. معیارهایی نظیر «قابلیت استفاده» که نشان می‌دهد یک محصول چقدر کاربرپسند است. همچنین معیار «عملکرد»(functionality) که عملکرد خوب ویژگی‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. علاوه بر اینها معیار«تقاضای بازار»، آنچه را که مشتریان واقعا می‌خواهند و به آن نیاز دارند را دنبال کرده و از همسویی این خصوصیات با ترند بازار اطمینان حاصل می‌کنند.

۲- محک زدن و ارزیابی رقبا برای موفقیت یک محصول بسیار مهم است. با مقایسه ویژگی‌های محصول خود با رقبا، می‌توانید نیازها و فرصت‌ها را شناسایی کنید. این فرآیند شامل ارزیابی نقاط ضعف و قوت آنها، و فراهم کردن شناخت برای بهبود کیفیت ویژگی‌های محصول خودتان است.

۳- رویکرد کاربر محور یک از خصوصیات بسیار مهم است. مشارکت مستقیم کاربران از طریق نظرسنجی، مصاحبه و تست کاربر پسند بودن آنها، تضمین برآورده شدن نیازهای آنها برای توسعه ویژگی‌ها است. مخصوصا تست کاربر پسند بودن محصولات، به مشخص کردن مشکلات(pain points ) و برطرف کردن آنها کمک می‌کند.

استفاده از معیارهای کلیدی، محک زدن رقبا، و در نظر گرفتن رویکرد کاربرمحور در فرآیند توسعه محصول، کمک بزرگی به محصول و رقابتی شدن آن می‌کند. با در نظر گرفتن کاربرپسند بودن، عملکرد و تقاضای بازار، اکنون شما به خوبی آماده هستید تا محصولی بسازید که نیازهای کاربران را برآورده کرده و در عین حال بهتر از رقبا عمل می‌کند.

استراتژی‌های توسعه محصولات با ویژگی‌های مطلوب

یکی از عواملی که در مراحل اولیه نقش اساسی در توسعه محصول ایفا می‌کند، تحقیقات است. تحقیق محصول، درست در زمانی که شما مفهوم محصول خود را تعریف می‌کنید آغاز می‌شود، تا اطمینان حاصل شود که ایده شما ریشه در نیازهای دنیای واقعی دارد. این شامل تحقیقات کامل بازار، بررسی نیازها، خواسته‌ها و ترندهای مشتری است. از طریق تجزیه و تحلیل رقابتی، شما تشخیص خواهید داد که چه چیزی محصول شما را متمایز می‌کند. آزمایش کاربر پسند بودن، مفاهیم اولیه را تأیید کرده و آنها را بیشتر از پیش، کاربرمحور می‌کند. با ادغام این یافته‌های اولیه، و همسو کردن محصول خود با نیازهای بازار، پایه‌های توسعه محصول خود را با موفقیت ایجاد خواهید کرد.

• توسعه تکرار شونده(Iterative Development): در دنیای توسعه محصول، اتخاذ یک رویکرد تکرارشونده مانند برداشتن یک گام و در زمانی است که بازخوردها و داده‌ها به چراغ‌های راهنمای شما تبدیل می‌شوند. همه چیز در مورد ایجاد تغییرات کوچک و متمرکز بر اساس شناخت دنیای واقعی است؛ که این امر امکان بهبود مستمر را فراهم کرده و به تدریج محصول شما را به چیزی واقعا استثنایی تبدیل می‌کند.
• نمونه سازی و آزمایش در توسعه محصول بسیار ضروری است و نقشی اساسی در بهبود ویژگی‌های محصول و تجربیات کاربر ایفا می‌کند. نمونه‌های اولیه محصول از طریق اصول طراحی کاربر محور، تحقیقات بازار و تجزیه و تحلیل رقابتی ایجاد می‌شوند و پس از انجام آزمایش کاربرپسند بودن، امکان بهبودهای تکرارشونده فراهم می‌شود تا اطمینان حاصل کنید که محصول نهایی با نیازهای کاربران و تقاضای بازار مطابقت دارد.
• همکاری بین گروهی(Cross-functional collaboration): در چرخه توسعه محصول ضروری است. تیم‌های توسعه محصول، تحقیقات بازار و تیم تحلیل رقابتی باید با یکدیگر کار کنند. این همکاری تضمین می‌کند که تست «کاربرپسند بودن» با طراحی «کاربر محور» همسو شده و در نتیجه باعث ایجاد ویژگی‌های محصول مطلوب خواهد شد.
• اولویت‌بندی: در حوزه توسعه محصول، مرحله الویت‌‌بندی قرار دارد که مرحله‌ای حیاتی است و شامل انتخاب‌های درست و متفکرانه در مورد ویژگی‌هایی است که باید بر روی آنها تمرکز کرد. این فرآیند متکی به انجام تحقیقات بازار و تحلیل کامل رقابتی بازار، برای سنجش اهمیت ویژگی در زمینه نیازهای کاربران و تقاضاهای بازار است. همچنین تست کاربرپسند بودن این ویژگی‌ها، نقشی اساسی در ارزیابی امکان‌سنجی اجرای آنها دارد. در نهایت، اولویت‌بندی بر اساس اهمیت، امکان‌سنجی، و تأثیر رضایت کاربر با اصول طراحی کاربرمحور انجام می‌شود و تضمین می‌کند که محصول به طور موثر انتظارات کاربر و نیازهای بازار را برآورده خواهد کرد.

مطالعات موردی

برند نایک، که یکی از رهبران جهانی پوشاک ورزشی و کفش ورزشی است، به طور مداوم برتری خود را در توسعه محصول نشان می‌دهد تا بتواند پاسخگوی نیازهای متغیر مصرف‌کنندگان و ترندهای بازار باشد.  این مورد مطالعاتی، استراتژی‌های کلیدی را که منجر به موفقیت بازاریابی نایک از طریق توسعه محصول مؤثر می‌شود را برجسته می‌کند.

• ابتکار پایداری محصول: در پاسخ به نگرانی‌های رو به رشد زیست محیطی، توسعه محصول نایک شامل مواد سازگار با محیط زیست، و همچنین شیوه‌های مناسب و پایدار است که هم متناسب با تقاضای مصرف‌کنندگان هستند و هم سازگار با محیط زیست می‌باشند.
• شخصی‌سازی: پلتفرم NikeID به مشتریان اجازه می‌دهد تا محصولات خود را شخصی‌سازی کنند و حس منحصربفرد بودن را ایجاد می‌کند؛ که این کار به شدت در کمپین‌های بازاریابی آنها تبلیغ می‌شود.
• داستان سرایی برند:( Brand Storytelling) نایک در بازاریابی محصولات خود به طرز هوشمندانه‌ای داستان سرایی می‌کند و معمولا با تعریف کردن مسیر و دستاوردهای ورزشکارانی که از محصولات نایک استفاده می‌کنند، شروع به الهام بخشیدن و ایجاد انگیزه در مخاطبین خود می‌کنند.
• هویت دادن قوی به برند: لوگوی نمادین نایک (Nike Swoosh logo)، به همراه شعرهای بیاد ماندنی مانند «فقط انجامش بده»( Just Do It) باعث تقویت هویت برند آنها در کمپین‌های بازاریابی و محصولات «طراحی محصول» شده است.
• دسترسی جهانی: توسعه محصول برند نایک، تفاوت‌های فرهنگی و ترندهای جهانی را در نظر می‌گیرد و به آنها اجازه می‌دهد تا به شکل موثری در بازارهای متنوع جهان حضور داشته باشند.

نتیجه

ایجاد محصولات عالی، به انجام تحقیقات خوب و تجزیه و تحلیل دقیق بستگی دارد. ما در مورد تحقیقات محصول، تحقیقات بازار، تجزیه و تحلیل رقابتی، تست کاربرپسند بودن و طراحی کاربر محور، به عنوان اجزای اصلی ساخت محصولات با ویژگی‌هایی که مردم دوست دارند صحبت کرده‌ایم. اکنون، شما را تشویق می‌کنیم تا هنگام کار بر روی پروژه‌های خود از این استراتژی‌ها استفاده کنید. به خاطر داشته باشید، دنیای توسعه محصول مدام در حال تغییر است، اما یک چیز همیشه پابرجا خواهد بود: تحقیق و تجزیه و تحلیل محصول، کاری ضروری است. بنابراین، به یادگیری ادامه دهید، به کاربران خود گوش داده و به پیشرفت خود ادامه دهید. این یک سفر با ارزش در دنیای همیشه در حال تغییر توسعه محصول است. برای کمک گرفتن و دریافت مشاوره بیشتر در ارتباط با این موضوع، می توانید با راهبر بازار در ارتباط باشید.