تحقیق بخشی جدایی‌ناپذیر از بازاریابی برای تمامی کسب‌و‌کارها است و به موفقیت محصول، درک انتظارات مخاطب و پیشی گرفتن از رقبا کمک می‌کند. تحقیقات را می‌توان به دو دسته کلی، تحقیقات اولیه و تحقیقات ثانویه یا Desk Research طبقه‌بندی کرد. اما مطالعات اسنادی و یا Desk Research چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد و چگونه آن را انجام می‌دهید؟ این مقاله از راهبر بازار قرار است به این سوالات پاسخ دهد، با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.

Desk Research چیست؟

در ساده‌ترین تعریف مطالعات اسنادی نوعی تحقیقات است که در آن محقق داده‌های در دسترس عموم را درباره موضوع تحقیق یافته، جمع‌آوری و بررسی می‌کند. Desk Research معمولاً به عنوان تحقیقات ثانویه نیز شناخته می‌شود، زیرا در این تحقیق، داده‌ها با مشارکت شرکت‌کنندگان جمع‌آوری نمی‌شود، اما داده‌های موجود قبلی جمع آوری و مطالعه می‌شوند. محقق با جمع‌آوری داده‌های موجود در پشت میز خود، پژوهش را انجام می‌دهد.  تحقیقات ثانویه بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر از تحقیقات اولیه است، زیرا از داده‌های موجود استفاده می‌کند، بر خلاف تحقیقات اولیه که داده‌ها توسط سازمان ها یا مشاغل دست اول جمع‌آوری می‌شود یا می‌توانند شخص ثالثی را برای جمع‌آوری داده‌ها از طرف خود به کار گیرند.

نمونه‌هایی از منابع مورد نیاز برای انجام مطالعات اسنادی

دو نوع منابع تحقیق ثانویه وجود دارد: داخلی و خارجی. داده‌های داخلی به داده‌هایی اشاره دارد که می‌تواند از سازمان محقق جمع‌آوری شود. داده‌های خارجی به داده‌هایی اطلاق می‌شود که خارج از سازمان محقق منتشر شده و متعلق به آن نیست.

• داده‌های داخلی

داده‌های داخلی اولین مکان مناسب برای کسب بینش و دانش است، زیرا ممکن است اطلاعات مربوطه را قبلاً در سیستم خود ذخیره کرده باشید. از آنجایی که شما صاحب این اطلاعات هستید و در دسترس سایر محققان نخواهد بود، می‌تواند به شما مزیت رقابتی بدهد. نمونه‌هایی از داده‌های داخلی عبارتند از:

1. اطلاعات پایگاه داده در مورد تاریخچه فروش و تبدیل اهداف تجاری
2. داده‌های وب‌سایت‌ها و رسانه‌های اجتماعی
3. داده‌های تولید شده توسط مشتری در مورد کارایی و استفاده محصول و خدمات
4. نتایج کمپین قبلی
5. گزارش‌ها و ارائه‌های شرکت
6. مطالعات موردی

• داده‌های خارجی

داده‌های خارجی زمانی مفید هستند که به اطلاعاتی در مورد یک موضوع جدید نیاز دارید و یا می‌خواهید شکاف‌های دانش خود را پر کنید. نمونه‌هایی از داده‌های خارجی عبارتند از:

• آمار ارگان‌های دولتی، غیردولتی و ارگان‌های تجاری
• تحقیق در مورد رقبا
• مجموعه‌های کتابخانه‌های عمومی
• کتب درسی و مجلات پژوهشی
• روزنامه‌ها
• مجلات آنلاین و سایت‌های تحقیقاتی
• مقالات پژوهشی

سوالاتی که قبل از انجام مطالعات اسنادی باید پرسید

از آنجایی که Desk Research بر داده‌های موجود متکی است، محقق باید دقت بیشتری به خرج دهد تا مطمئن شود که از نمونه‌ داده‌های معتبر برای تحقیق استفاده می‌کند. داده‌های جعلی می‌تواند تأثیر منفی بر نتایج تحقیق داشته باشد. از این رو، مهم است که همیشه ارزیابی منابع را با پرسیدن تعدادی سؤال که در زیر مشخص شده است انجام دهید:

۱- هدف از تحقیق چیست؟

مجدداً، برای هر محققی مهم است که قبل از اقدام به تحقیق، هدف تحقیق را به وضوح مشخص کند. معمولاً هدف تحقیق، رویکردی را که اتخاذ می‌شود تعیین می‌کند.

۲- روش تحقیق من چیست؟

پس از مشخص کردن هدف تحقیق، کار بعدی طرح کلی روش تحقیق است. این نقطه‌ای است که محقق برای جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از روش‌های تحقیق ثانویه انتخاب می‌کند.

۳- نتایج تحقیق مورد انتظار من چیست؟

بدون در نظر گرفتن اهداف مورد نظر از تخقیق، نمی‌توان میزان موفقیت‌آمیز بودن آن را ارزیابی کرد.

۴- چه کسی داده‌های مورد تجزیه و تحلیل را جمع آوری کرد؟

قبل از استفاده از داده‌های ثانویه برای تحقیق خود، لازم است از صحت اطلاعات اطمینان حاصل کنید. این معمولاً بر قابلیت اطمینان داده‌ها تأثیر می‌گذارد و تعیین می‌کند که آیا محقق می‌تواند به داده‌ها اعتماد کند یا خیر. به عنوان مثال، داده‌های جمع‌آوری شده از وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌های شخصی ممکن است به اندازه اطلاعات به دست‌آمده از وب‌سایت یک سازمان معتبر نباشد.

۵- چه زمانی داده‌ها جمع‌آوری شد؟

تازگی داده‌ها عامل دیگری است که باید در نظر گرفته شود زیرا قدیمی بودن داده‌ها می‌تواند بر نتایج تحقیق تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، اگر در حال انجام تحقیقاتی در مورد تعداد محصلین دختر در شهر تهران هستید، استفاده از اطلاعاتی که ۱۰ سال پیش جمع‌آوری شده است برای شما مناسب نیست مگر اینکه قصد انجام نوعی مقایسه داده‌ها را داشته باشید.

۶- آیا داده‌ها با سایر داده‌های موجود از منابع دیگر سازگار است؟

همیشه داده‌های خود را با سایر مواد تحقیقاتی موجود مقایسه کنید زیرا این امر به شما کمک می‌کند تا در صورت وجود، ناسازگاری‌ها را شناسایی کنید.

۷- چه نوع داده‌ای جمع‌آوری شد؟

دقت کنید که آیا داده‌های ثانویه با اهداف و اهداف تحقیق شما همسو هستند یا خیر.

۸- داده‌ها چگونه جمع آوری شد؟

این نیز مهم است، آیا داده‌ها به صورت میدانی جمع‌آوری شده است؟ آیا از ابزارهای آنلاین استفاده شده است؟

نحوه انجام مطالعات اسنادی یا Desk Research

شش مرحله کلیدی برای انجام تحقیقات ثانویه به طور مؤثر و کارآمد وجود دارد:

۱. موضوع تحقیق را شناسایی و تعریف کنید

ابتدا درک کنید که در مورد چه چیزی تحقیق خواهید کرد و موضوع را با فکر کردن در مورد سؤالات تحقیقی که می‌خواهید به آن‌ها پاسخ دهید تعریف کنید. از خود بپرسید: هدف از انجام این تحقیق چیست؟ سپس بپرسید: می‌خواهیم به چه چیزی برسیم؟ این ممکن است یک دلیل اکتشافی (چرا چیزی اتفاق افتاده) را نشان دهد یا یک فرضیه را تأیید کند. پاسخ‌ها ممکن است ایده‌هایی را نشان دهند که برای بررسی آن‌ها به تحقیقات اولیه یا ثانویه (یا ترکیبی) نیاز دارند.

۲. روش تحقیق خود را انتخاب کنید

در مرحله بعد، به این فکر کنید که کدام روش تحقیق می‌تواند به شما کمک کند تا اطلاعات مورد نیاز پروژه خود را در کمترین زمان پیدا کنید. برخی از محققان معیارهای خاصی را برای داده‌ها فهرست می‌کنند و روش‌های خود را از این طریق انتخاب می‌کنند. برای مثال، شما ممکن است فقط به نتایج موسسات، کشورها یا دانشمندان خاص نگاه کنید. این به شما امکان می‌دهد احتمال معتبر بودن اطلاعاتی که استفاده می‌کنید را افزایش دهید، زیرا اتکا به منابعی مانند وبلاگ‌های شخصی ممکن است ناکارآمد باشد.

در بیشتر موارد، و اگر زمان کافی وجود داشته باشد، معمولاً بهتر است از چندین روش تحقیق استفاده کنید. به این ترتیب، می‌توانید داده‌های خود را برای دقت بیشتر مقایسه کنید و همچنین ببینید که چگونه درک دنیای علمی یا تجاری از یک مفهوم منحصر به فرد در طول زمان تغییر کرده است.

۳. منابع داده موجود را بیابید

اگر به تحقیق ثانویه نیاز است، به این فکر کنید که کجا می‌توانید اطلاعات را پیدا کنید. این به شما کمک می‌کند منابع ثانویه خود را به منابعی محدود کنید که به شما در پاسخ به سؤالات کمک می‌کنند. از چه کلمات کلیدی باید استفاده کنید؟ کدام سازمان‌ها از نزدیک روی این موضوع کار می‌کنند؟ آیا رقیبی وجود دارد که باید از آنها آگاه باشید؟ فهرستی از منابع داده، اطلاعات و افرادی که می‌توانند به شما در کارتان کمک کنند، ایجاد کنید.

۴. جستجو و جمع آوری داده‌های موجود را آغاز کنید

اکنون که فهرستی از منابع داده را دارید، شروع به جمع‌آوری داده‌ها کرده و اطلاعات را در یک سیستم سازمان یافته جمع‌ آوری کنید. در این مسیر شما شروع به راه‌اندازی حساب‌های مجلات تحقیقاتی یا برقراری تماس‌های تلفنی برای رزرو جلسات با تیم‌های تحقیقاتی شخص ثالث در جهت تأیید جزئیات نتایج داده‌ها می‌کنید. هنگام جستجو و دسترسی به اطلاعات، به یاد داشته باشید که تاریخ داده‌ها، اعتبار منبع، ارتباط مطالب با موضوع تحقیق خود و روش مورد استفاده توسط محققین شخص ثالث را بررسی کنید. با گام‌های کوچک شروع کنید و همانطور که به نتیجه می‌رسید، در زمینه‌هایی که به اهداف تحقیق شما کمک می‌کند بیشتر تحقیق کنید.

۵. دادهها را با هم ترکیب کرده و نتایج را با هم مقایسه کنید

وقتی داده‌های خود را در دست دارید، باید آن‌ها را هوشمندانه درک کنید، فیلتر کنید و ترکیب نمایید. داده‌ها ممکن است در قالب‌های مختلفی ارائه شوند که برخی از داده‌ها غیرقابل استفاده باشند، در حالی که ممکن است لازم باشد اطلاعات دیگر حذف شوند. پس از این، می‌توانید شروع به بررسی مجموعه داده‌های مختلف کنید تا ببینید چه چیزی به شما می‌گویند. ممکن است متوجه شوید که باید مجموعه داده‌های یکسانی را در دوره‌های مختلف برای تغییرات در طول زمان مقایسه کنید یا مجموعه داده‌های مختلف را مقایسه کنید تا متوجه همپوشانی‌ها یا روندها شوید. از خود بپرسید: معنای این داده‌ها برای تحقیق من چیست؟ آیا به تحقیق من کمک می‌کند یا مانع انجام آن می‌شود؟

۶. داده‌های خود را تجزیه و تحلیل کنید و بیشتر کاوش کنید

در آخرین مرحله از فرآیند، به اطلاعاتی که دارید نگاه کنید و از خود بپرسید که آیا این به سؤالات اصلی شما برای تحقیق شما پاسخ می‌دهد یا خیر. آیا شکافی وجود دارد؟ آیا اطلاعاتی که پیدا کرده‌اید را درک می‌کنید؟ اگر احساس می‌کنید چیزهای بیشتری برای پوشش دادن وجود دارد، مراحل را تکرار کنید و عمیق‌تر به موضوع بپردازید تا بتوانید تمام اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کنید. اگر تحقیقات ثانویه نمی‌تواند این پاسخ ها را ارائه دهد، نتایج خود را با داده‌های به دست آمده از تحقیقات اولیه تکمیل کنید. همانطور که بیشتر کاوش می‌کنید، به دانش خود بیفزایید و یافته‌های خود را به روز کنید. این به شما کمک می‌کند اطلاعات واضح و معتبری ارائه دهید.

مزایای تحقیق ثانویه

تحقبقات ثانویه یا Desk Research یکی از محبوب‌ترین رویکردهای تحقیقاتی هم برای پژوهشگران و هم بازاریابان برای تحقیقات بازار است. مهمترین مزایای این روش عبارتند از:

• دسترسی بسیار بالا: یکی از بزرگترین مزیت‌های Desk Research این است که می‌توانید از هر مکانی به بسیاری از منابع آن فقط در چند ثانیه دسترسی داشته باشید. بسیاری از این منابع نیز در دسترس عموم قرار دارند، که این سبک تحقیق را برای افراد از همه صنایع عالی می‌کند.
• مقرون به صرفه: تحقیقات ثانویه روشی بسیار مقرون به صرفه است زیرا به ندرت نیاز به صرف هزینه زیادی برای دسترسی به اطلاعات دارد. این امر آن را به یک راه حل عالی برای محققان فردی یا تیم‌هایی با بودجه‌های کم تبدیل می‌کند.
• مقایسه آسان: از آنجایی که این روش تحقیقات بازار انواع روش‌ها و منابع تحقیق را به شما ارائه می‌دهد، می‌توانید به راحتی آن‌ها را با هم مقایسه کنید. با این نوع تحقیقات، مقایسه نتایج با روندهای اخیر یا آتی بازار و روندهای اقتصادی و تجاری نیز آسان‌تر است.

معایب تحقیق ثانویه

اگرچه Desk Research بسیار محبوب است، اما محدودیت‌های منحصر به فرد خود را دارد. آن‌ها عبارتند از:

• داده‌های قدیمی: همه منابع در این تحقیقات ممکن است به اندازه کافی به‌روز نباشند. در چنین حالتی اگر هدف شما یافتن جدیدترین داده‌ها برای تجزیه‌و‌تحلیل روندها باشد، این می‌تواند تحقیقات ثانویه را برای شما بی‌اثر کند.
• اعتبار منابع: از آنجایی که تحقیقات ثانویه به شما امکان دسترسی تقریباً نامحدود به نتایج را می‌دهد، تعیین اینکه کدام منابع قابل اعتماد و معتبر هستند می‌تواند چالش برانگیز باشد.
• وابسته به تحقیقات اولیه: اغلب، تحقیقات ثانویه به شدت به کیفیت تحقیقات اولیه وابسته است. برای اطمینان از دریافت مؤثرترین نتیجه، لازم است که میزان جامعیت منابع اولیه خود را دوباره بررسی کنید.

حرف آخر

در حالی که Desk Research می‌تواند مقرون‌به‌صرفه و کاملا در دسترس باشد، محقق را ملزم می‌کند تا در حصول اطمینان از صحت و اعتبار داده‌ها دقت بیشتری به خرج دهد. تحقیقات ثانویه معمولاً نقطه شروع تحقیقات سیستماتیک است زیرا در عین شناسایی شکاف‌های دانشی که باید پر شود، پیشینه تلاش‌های پژوهشی موجود را در اختیار محقق قرار می‌دهد. در نهایت این روش تحقیق، چیزی است که همه کسب‌وکارها باید آن را به درستی بعد از تحقیقات اولیه انجام دهند.