تحلیل روندهای جهانی و منطقه‌ای در رفتار مصرف‌کننده نسبت به برندهای فروشگاهی و برندهای اصلی
درک تحولات رفتار مصرف‌کننده در بازار جهانی، به‌ویژه در حوزه انتخاب میان برندهای فروشگاهی و برندهای اصلی، یکی از ارکان کلیدی تحقیقات بازاریابی در سال‌های اخیر بوده است. گزارش جهانی NIQ (۲۰۲۵) نشان می‌دهد که با کاهش اهمیت “برند بودن“ در تصمیم‌گیری خرید، مصرف‌کنندگان رویکردی نیازمحور و ارزش‌محور را در انتخاب‌های خود اتخاذ کرده‌اند. این تغییر رفتار، فرصت‌هایی تازه برای رقابت و همکاری میان برندهای فروشگاهی و اصلی به وجود آورده است.
-
قدرت در حال رشد برندهای فروشگاهی در سطح جهانی
آمارهای به‌دست‌آمده از گزارش NIQ به روشنی نشان می‌دهند که برندهای فروشگاهی دیگر صرفاً گزینه‌های اقتصادی جایگزین نیستند، بلکه به انتخاب آگاهانه و مورد اعتماد مصرف‌کنندگان تبدیل شده‌اند:
- ۶۹٪ از مصرف‌کنندگان جهانی برندهای فروشگاهی را «ارزشمند از نظر هزینه» ارزیابی می‌کنند.
- ۶۸٪ معتقدند برندهای فروشگاهی جایگزین خوبی برای برندهای اصلی هستند.
- ۵۳٪ اعلام کرده‌اند که بیش از هر زمان دیگری محصولات برند فروشگاهی می‌خرند.
این ارقام از یک تغییر پارادایمی حکایت دارند؛
برندهای فروشگاهی نه‌تنها در دسته‌بندی‌های سنتی چون مواد غذایی، شوینده و محصولات مصرفی روزمره رشد کرده‌اند، بلکه وارد قلمرو محصولات ارگانیک، مراقبتی و حتی الکترونیکی نیز شده‌اند.
-
تفاوت‌های منطقه‌ای در پذیرش برند فروشگاهی
بر اساس بررسی‌های منطقه‌ای، تمایل مصرف‌کنندگان به برندهای فروشگاهی در بازارهای مختلف متفاوت است:
- در کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان و بریتانیا، برندهای فروشگاهی از سابقه‌ای طولانی و سهم بازار بالایی برخوردارند. برای مثال، فروشگاه‌های زنجیره‌ای مانند Aldi و Lidl برندهای اختصاصی با کیفیت بالا را به مصرف‌کنندگان عرضه کرده‌اند که حتی در آزمون‌های مقایسه‌ای، از برندهای اصلی نیز بهتر ارزیابی شده‌اند.
- در خاورمیانه و شمال آفریقا، به‌ویژه مصر، میزان پذیرش برندهای فروشگاهی بالاتر از میانگین جهانی گزارش شده است.
- در شرق آسیا، کشورهایی مانند کره جنوبی هنوز اعتماد کمتری به برندهای فروشگاهی دارند، که این خود یک فرصت توسعه‌ای برای خرده‌فروشان در این مناطق به شمار می‌رود.
این اختلافات منطقه‌ای نشان می‌دهد که یک استراتژی واحد جهانی برای برندهای فروشگاهی موفق نخواهد بود. در عوض، باید استراتژی‌ها با توجه به فرهنگ مصرفی، سطح درآمد، و بلوغ بازار محلی طراحی و اجرا شوند.
بازگشت قدرت به برندهای اصلی پس از دوران تورم
در حالی که برندهای فروشگاهی در دوران بحران اقتصادی و تورم محبوبیت بیشتری یافتند، داده‌های جدید نشان می‌دهند که برندهای اصلی نیز در حال بازگشت به مسیر رشد هستند:
- ده برند برتر جهانی رشد فروش 4.۸ درصدی داشته‌اند، که از رشد برندهای فروشگاهی (۴.۳٪) پیشی گرفته است.
- این بازگشت را می‌توان به افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان به وضعیت مالی خود نسبت داد؛ طبق گزارش NIQ، ۴۶٪ از مصرف‌کنندگان جهانی انتظار دارند تا پایان سال 2025 در وضعیت مالی بهتری قرار گیرند.
این شاخص‌ها نشان می‌دهد که مصرف‌کننده امروز پیچیده‌تر از قبل است؛ ممکن است برای خرید محصولی برند فروشگاهی را ترجیح دهد، اما در عین حال برای خرید یک کالای خاص حاضر به پرداخت بهای بیشتر برای برند معتبر نیز باشد.
