تحلیل PESTEL ابزاری کلاننگر در مدیریت استراتژیک است که برای شناسایی عوامل خارجی و تأثیرگذار بر کسبوکار استفاده میشود. این تحلیل محیط بیرونی را به شش دسته تقسیم میکند. در ادامه با ما در راهبر بازار همراه باشید.
- Political – سیاسی: مقررات دولتی، سیاستهای مالیاتی، تعرفههای وارداتی یا ثبات دولت از مهمترین عوامل سیاسیاند.
مثال: یک برند مواد غذایی هنگام ورود به کشور جدید باید بداند آیا محدودیت واردات یا ممنوعیت مواد خاصی در آن کشور وجود دارد یا خیر. - Economic – اقتصادی : تورم، نرخ ارز، نرخ بهره، سطح درآمد، نرخ بیکاری و چرخههای اقتصادی در این دسته قرار میگیرند.
مثال: در کشوری با نرخ تورم بالا، احتمال کاهش قدرت خرید مردم وجود دارد و باید در قیمتگذاری محصولات دقت بیشتری کرد. - Social – اجتماعی: عوامل فرهنگی، سطح تحصیلات، سبک زندگی، نگرشهای اجتماعی و جمعیتشناسی در این بخش بررسی میشوند.
مثال: در کشوری که تمرکز بالایی بر سلامت دارد، محصولات ارگانیک با استقبال بیشتری روبرو میشوند. - Technological – فناورانه: تحولات فناورانه، سرعت نوآوری، تحقیق و توسعه و دسترسی به زیرساختهای دیجیتال از این دستهاند.
مثال: فروشگاههای آنلاین باید وضعیت دسترسی کاربران به اینترنت پرسرعت یا رواج موبایل در بازار هدف را بررسی کنند. - Environmental – زیستمحیطی: عواملی مانند تغییرات اقلیمی، مقررات زیستمحیطی، پایداری منابع، و نگرش عمومی نسبت به محیط زیست.
مثال: یک کارخانه تولید بطری پلاستیکی باید در نظر بگیرد که محدودیتهای محیطزیستی در یک کشور میتواند مانع فعالیتش شود. - Legal – قانونی: قوانین کاری، مالیاتی، مالکیت فکری، رقابت، ایمنی مصرفکننده و مسئولیت حقوقی شرکتها.
مثال: برای عرضه یک اپلیکیشن جدید، قوانین مربوط به حریم خصوصی کاربران باید بهدقت بررسی شود.
- Political – سیاسی: مقررات دولتی، سیاستهای مالیاتی، تعرفههای وارداتی یا ثبات دولت از مهمترین عوامل سیاسیاند.
چه زمانی باید از تحلیل PESTEL استفاده کرد؟
تحلیل PESTEL زمانی ارزشمند است که سازمان بخواهد:
- وارد یک بازار جدید یا کشور جدید شود.
- استراتژی بلندمدتی تعریف کند که به شدت تحت تأثیر محیط بیرونی قرار دارد.
- اثرات احتمالی تغییر قوانین یا مقررات را بر مدل کسبوکار بررسی کند.
- آمادگی مقابله با تغییرات کلان (مانند بحران اقتصادی یا تحریم سیاسی) را در خود ایجاد کند.
- روندهای آیندهمحور (مثل گرمایش زمین یا تحول دیجیتال) را در تصمیمگیریهای خود لحاظ کند.
به بیان ساده، وقتی کسبوکار شما با تغییرات محیطی بزرگ روبروست یا در مرحله تصمیمگیری مهمی قرار دارد، PESTEL ابزار حیاتی برای رصد فضای کلان محیطی است.
مثال :
فرض کنید یک شرکت تولیدکننده دوچرخههای الکتریکی میخواهد وارد بازار آلمان شود. تحلیل PESTEL آن میتواند بهصورت زیر باشد:
- Political : دولت آلمان از حملونقل پاک حمایت میکند و برای خرید دوچرخه الکتریکی یارانههایی ارائه میدهد.
- Economic : قدرت خرید بالا در این کشور و ثبات اقتصادی آن فرصت مناسبی برای ورود به بازار ایجاد میکند.
- Social : فرهنگ دوچرخهسواری در شهرهای آلمان بسیار رایج است و سبک زندگی سالم محبوبیت دارد.
- Technological : زیرساختهای شهری برای دوچرخهسواری مناسب هستند و فناوری باتریهای جدید، مزیت رقابتی محسوب میشود.
- Environmental : نگرش مردم نسبت به آلودگی هوا و استفاده از وسایل حملونقل سبز بسیار مثبت است.
- Legal : قوانین سختگیرانهای در مورد ایمنی وسایل نقلیه وجود دارد که شرکت باید از آنها تبعیت کند.
این تحلیل به شرکت کمک میکند که بداند نهتنها بازار هدف آماده پذیرش محصول است، بلکه محیط بیرونی نیز مشوق این ورود است. در عین حال، محدودیتهای قانونی و الزامات فنی نیز باید از پیش سنجیده شوند.
نتیجهگیری
تحلیل PESTEL مانند یک نقشه هوایی از فضای کلان محیطی است. اگر SWOT درون سازمان را بررسی میکند، PESTEL به بررسی امواج و بادهایی میپردازد که کشتی شما را در مسیر حرکتش تحتتأثیر قرار میدهد.
این ابزار به مدیران کمک میکند:
- تهدیدهای خارجی را پیشبینی کنند،
- فرصتهای کلان را زودتر از رقبا شناسایی کنند،
- و از شوکهای محیطی آسیب کمتری ببینند.
در نهایت، وقتی یک کسبوکار به آینده فکر میکند، نمیتواند از فضای بیرونی چشم بپوشد. و تحلیل PESTEL، دقیقاً به همین منظور طراحی شده است.